Od tej
płytki MER chciałbym rozpocząć opis ciekawszych płytek i ich obwodów
elektronicznych. Omówię również trudno wykrywalne usterki związane z
niewłaściwym działaniem elektroniki w poszczególnych płytkach MER ( trudnych do
lokalizacji). Usterki te mogą niejednemu uprzykrzyć życie a znajomość
elektroniki ułatwia rozpoznanie usterki i szybkie jej usunięcie. Dodatkowo w
tym cyklu omówię inne obwody elektroniczne ( np. układy czasowe RC).
Płytka ta
służy do rozpoznania kierunku jazdy taboru. Jej obwód można podzielić na 3
podzespoły - dwa identyczne obwody wejściowe Ow oraz obwód logiki LO.
Zacznijmy od obwodu wejściowego Ow. Obwód ten składa się z :
·
wskaźnika stanu odbiornika czujnika utworzonego
przez diodę LED (38) rezystora (12) oraz obwodu EON-6 w stanie
zasadniczym zamykając obwód (poniżej 100 Ω). Rezystor (12) ogranicza prąd
diody. Dodatkowo równolegle do diody LED włączono rezystor o oporności 100k -
ma on na celu uniknięcie sytuacji awaryjnej w przypadku uszkodzenia się diody
LED. Rezystor ten należy umieścić w miejscu diody (34).
·
obwodu zabezpieczającego przed sygnałami
zakłócającymi o dużej amplitudzie składający się z rezystora (13) i diody
zenera (30).
·
i najważniejszy układ - "obwód
przeciwzakłóceniowy" zabezpieczający przed krótkimi impulsami
zakłócającymi o czasie mniejszym niż 15 ms. Ten układ opiszę bardziej
szczegółowo poniżej.
Obwód ten
składa się z szeregowo połączonych rezystorów (12,13,14) o oporności wypadkowej
ok 7 kΩ oraz kondensatora (8) o pojemności 10uF. Jego właściwości
polegają na tłumieniu krótkich sygnałów ( mniej niż 15 ms). Dzieje się to
dzięki stałej czasowej układu RC .
Stała czasowa T jest iloczynem RC.
Dla R podanej w omach i C w faradach iloczyn RC jest otrzymywany w sekundach.
Kondensator o pojemności 1µF i rezystor o rezystancji 1k
dają stałą czasową T=1s.
Tak wygląda
wykres ładowania kondensatora :
czyli aby na wejściu układu NOR była 1 logiczna,
to kondensator misi się naładować do pewnego poziomu. Nastąpi to po czasie
wyznaczonym w/g stałej czasowej. Oczywiście kondensator (8) łącznie z
rezystorami układu NOR również tworzą pewien układ czasowy. Powoduje on
wydłużenie impulsu wejściowego o 600 ms.
A teraz
zasadnicza sprawa - trudne usterki.
Załóżmy, że uszkodzeniu (
przerwie) uległ kondensator (8). W tym przypadku teoretycznie wszystko będzie
działało prawidłowo, lecz układ traci odporności na krótkie impulsy
zakłócające. A o te w torze nietrudno. Przy niesprzyjających okolicznościach
może zostać błędnie wykryty ruch taboru - pomimo wolnego szlaku. Warto dodać,
że podobny układ jest w MER jako zerowanie przerzutników - ale o tym później. |
Opis
dalszych części układu na następnej stronie.