PRZEKAŹNIKOWA BLOKADA STACYJNA. 

Przedstawię tutaj obwody przekaźnikowej blokady stacyjnej. Jest to jedna z wersji – taką mamy na trenie sekcji. Od razu wyjaśniam, że układ stacji, jaki przedstawiam jest raczej nigdzie niestosowany ( nie jest to stacja w rozumieniu przepisów). Założyłam taki układ, aby nie zaciemniać czytelności schematów. A oto on: 

 

Jak widać stacja ma dwie nastawnie dysponujące NA i NB. taki układ wystarczy do zrozumienia istoty działania blokady stacyjnej.
Przymnijmy, że nastawnia NB daje zgodę na wjazd pociągu na tor pierwszy. Wjazd będzie się odbywał na semafor B okręgu nastawczego NA.
Na wstępie pokaże podstawowe schematy blokady. Jako pierwszy przedstawię obwód przekaźnika Uz1

Jak wynika ze schematu, przekaźnik Uz1 w stanie zasadniczym jest wzbudzony. Odwzbudza się w momencie dania pozwolenia. Ponowne wzbudzenie jest możliwe po wzbudzeniu się przekaźnika Zz1
Następny obwód dotyczy dania pozwolenia. 

W obwodzie tego przekaźnika znajdują się przekaźniki utwierdzenia przebiegów wjazdowych oraz tarcz manewrowych. Należy zwrócić uwagę na fakt, że zestyki przekaźników utwierdzenia są czasami bocznikowane przez zestyki przekaźników Kn. Ma to na celu wyeliminowanie zbędnych zależności np. gdy semafor wyświetlony jest na inny tor niż ten, na który dajemy zgodę a jego zestyk utwierdzenia jego drogi znajduje się w obwodzie dania pozwolenia np. droga przebiegu H1/2 ( wjazd na tor 2). W ten sam sposób wykluczone są pozostałe zależności dla większych ( faktycznych) stacji.

Obwód przekaźnika Oz1 skalda się z elementów umieszczonych na obu nastawniach jest w zasadzie bardzo prosty. 

 

Bardziej skomplikowany jest obwód przekaźnika przeciwtórnosci stacyjnej oraz przekaźników Zz1 i Pmz1 służących między innymi do zwalniania zgody. 

Tutaj również w skład obwodu wchodzą podzespoły obu nastawni, przy czym przekaźnik Zz1 i Pmz1 znajduje się na nastawni dającej zgodę a przekaźnik Pw na nastawni otrzymującej zgodę

Działanie blokady.

Popatrzmy jak działają poszczególne obwody.
Dyżurny ruchu nast. NA naciskając przycisk „dz1” daje pozwolenie nast. NA na wjazd pociągu na tor 1.
Po naciśnięciu przyciski „dz1” wzbudza się przekaźnik „Dz1”.

Po wzbudzeniu się obwód zamyka się dodatkowo przez zestyk własny przekaźnika „Dz1” uniezależniając się tym samym od przycisku „dz1”. Oczywiście obwód kontroluje stany przekaźników utwierdzenia i kontroli położenia rozjazdów.
Wzbudzony przekaźnik „Dz1” powoduje odwzbudzenie się przekaźnika „Uz1”.

Ten natomiast łącznie z wzbudzonym poprzednio przekaźnikiem „Dz1” powoduje wzbudzenie się przekaźnika „Oz1” ma nast. NA. 

 

Na dyżurny ruchu nastawni NB może podać sygnał zezwalający na wjazd na tor 2. Warto tutaj może zaznaczyć, że jak wynika ze schematów istnieje możliwość w dania zgody z obu nastawni. Mija się to jednak z celem no bo 2 pociągi nie mogą wjeżdżać na ten sam tor z przeciwnych kierunków. Danie zgody z obu nastawni uniemożliwia jakikolwiek wjazd. Zestyki przekaźników blokady stacyjnej wchodzą w obwód przekaźnika sygnałowego.
W skład obwody zwrotu zgody wchodzą zależności nastawni, która otrzymała zgodę ( np. NA) jak i również elementy na nastawni dającej zgodę (NB). 


Podanie semafora wjazdowego na sygnał zezwalający powiązane jest ściśle z ustawieniem rozjazdów w odpowiednie położenie jak również z odwzbudzeniem się przekaźnika utwierdzenia przebiegu.
W momencie odwzbudzenia się przekaźnika utwierdzenia – zakładamy, że pociąg wjeżdża na semafor „B” – Ub oraz przy plusowym położeniu rozjazdu 3 ( jazda na tor 1) odwzbudzi się przekaźnik Pw1 ( przeciwtórnosci stacyjnej).

 
Jak wynika ze schematu, przy odwzbudzonym przekaźniku utwierdzenia przebiegu nie można wrócić zgody nawet przyciskiem. Musi być rozwiązana droga przebiegu – przekaźnik utwierdzenia przebiegu wzbudzony.
Po wjeździe pociągu i rozwiązaniu się drogi przebiegu przekaźnik Ub wzbudza się.
Rozpoczyna się proces samoczynnego zwrotu zgody.
Wzbudzony przekaźnik Ub wzbudzenie się przekaźnika pomocniczego Pmz1 znajdującego się na sąsiedniej nastawni NB. 

 
Po wzbudzeniu się przekaźnika Pmz1 odwzbudza się przekaźnika Dz1. 

 

Teraz następuje odwzbudzenie się przekaźnika  Oz1 na nastawni NA.

Odwzbudzony przekaźnik Oz1 powoduje wzbudzenie się przekaźnika przeciwtórnosci stacyjnej Pw1.

 


Następnie zestyki wzbudzonego Pw1 powodują wzbudzenie się przekaźnika Zz1 oraz po określonym czasie odwzbudzenie się przekaźnika Pmz1. Jak wiadomo, przekaźnik ten jest opóźniony na opadanie – nim opadnie to musi się wzbudzić przekaźnik Zz1. 


Następnie wzbudza się przekaźnik utwierdzenia zgody 

 
powodując odwzbudzenie się przekaźnika Zz1. 


Tym samym układ dania zgody wraca do stanu zasadniczego.

 Odmiany rozwiązań obwodów otrzymania zgody.

Poniżej  przedstawię dwa warianty zależności między przekaźnikami Oz a Dz. Są jeszcze i inne sposoby, ale to nie istotne w tym opisie.
 Tutaj chodzi tylko o zrozumienie działania blokady stacyjnej a nie rozwiązania gotowe do zastosowania - od tego są albumy ( i projektanci).

Jeden ze sposobów wygląda tak:

 

Tutaj sprawa jest oczywista. Wzbudzenie się przekaźnika otrzymania zgody automatycznie wyklucza możliwość dania zgody w drugą stronę.
Inny sposób to rozwiązanie trzyprzewodowe. 

 

Obydwa obwody pochodzą z „Albumu urządzeń przekaźnikowych typu E” z1989r.