SSP typu SPA-2 .Opis działania.

Spis treści:

1. Układ rozpoznawania kierunku – MER 221502 2.

2. Układ rozpoznawania kierunku – CTI – 302 K

3. Układy bistabilne – MER - 210214

4. Układ sterujący MER 210215/1

5. Układ sterujący CTI-302S

6. Układ kontrolno – sterujący MER 221401

7. Układ kontrolny MER 220219

8. Podsumowanie

9. Uwagi końcowe

UWAGA !. SPA-2 jest strasznie wrażliwa na jakiekolwiek dziemienia baterii !!!!

1. Układ rozpoznawania kierunku – MER 221502

a) Zastosowanie
Zespól zawiera dwa identyczne układy rozpoznawania kierunku „K1” i „K2” umożliwiające współpracę z dwoma podwójnymi czujnikami EON 6. Zadaniem ich jest rozpoznanie kierunku jazdy pociągu i wygenerowania sygnału, „W” gdy pociąg porusza się w kierunku się w kierunku przejazdu lub sygnału, „N” gdy pociąg oddala się od przejazdu.
b) Opis działania
Każdy układ „K” posiada dwa wejścia do współpracy z zestykami „b” i „c” czujnika. Wejścia te posiadają układy do likwidacji zakłóceń – nie reagują na sygnały krótsze od 2 ms. Do sygnalizacji optycznej stanu wyjść odbiorników służą dwie diody LED – dioda świeci, gdy odbiornik jest w stanie czynnym ( na odcinku nie znajduje się tabor). W celu uniknięcia niepotrzebnych usterek spowodowanych uszkodzeniem diody LED stosuje się opornik bocznikujący diodę. W tym przypadku może się zdarzyć, że pomimo braku świecenia diody SSP działa prawidłowo. Jednakże główną przyczyną nie świecenia diody ( przy wolnym odcinku oddziaływania i sprawnej diodzie) jest usterka EON.

Warunkiem generacji sygnału wyjściowego jest następująca kolejność działania:
-         obie diody D1 i D2 świecą (przez układ wejściowy MER i wyjściowy EON przepływa prąd .
-         D1 gaśnie – na strefę oddziaływania najechał tabor
-         gaśnie D2 – tabor znajduje się na obu strefach. Na wyjściu „W” układu MER pojawia się stan wysoki
-         OPCJA gaśnie D2 – na wyjściu pojawia się stan niski
-         Gaśnie D1 – na wyjściu stan wysoki
-         Gaśnie również D2 – na wyjściu stan niski.

Tabela prawdy

„a”	„b”	„W”	„N”	Kier.
1	1	0	0	®
0	1	0	0	®
0	0	1	0	®
0	1	0	0	¬
1	0	1	0	®
1	1	0	0	®
1	1	0	0	¬
1	0	0	0	¬
0	0	0	1	¬
0	1	0	1	¬
1	1	0	0	¬

Wysoki sygnał „W” doprowadzony do wejść przerzutników bistabilnych powoduje przejście ich w stan wysoki, natomiast wysoki sygnał „N” – wyzerowanie przerzutników.

c) Symulacja jazdy pociągu.
Kierunek właściwy symuluje się następująco: odłączyć żyłę „b” ( gaśnie lewa dioda), następnie żyłę „c” (gaśnie również prawa dioda) i po chwili załączyć obie żyły z powrotem.
Kierunek niewłaściwy symuluje się następująco: odłączyć żyłę „c” ( gaśnie prawa dioda), następnie żyłę „b” (gaśnie również lewa dioda) i po chwili załączyć obie żyły z powrotem. ...powrót

2. Układ rozpoznawania kierunku – CTI – 302 K

a) Zastosowanie
Układ współpracuje z dwoma podwójnymi (kierunkowymi) czujnikami CTI służącymi do włączania urządzeń SSP.

b) Opis działania
W stanie zasadniczym diody LED „W” i „N” nie świecą. Z chwilą przejazdu taboru nad czujnikiem w kierunku przejazdu na płytce zapala się dioda „W”. Układ generuje wysoki impuls „W” sterujący przerzutnik bistabilny. W przypadku jazdy w odwrotnym kierunku zapala się dioda „N” i generowany jest wysoki impuls „N” zerujący przerzutniki bistabilne

c) Sprawdzanie i regulacja.
Napięcia na wyjściach integratorów muszą się mieścić w zakresie +50 do –100 mV.
Przyczyną „pływania” napięcia na wyjściach integratorów może być :

·         zaniżona oporność czujnika w stosunku do ziemi

·         zaniżona oporność żył kabla w stosunku do ziemi

·         zaniżona oporność między żyłami kabla

·         doziemienie baterii

·         uszkodzenie panelu CTI-302K

UWAGA

Regulację napięcia integratorów należy dokonywać bardzo powoli i delikatnym śrubokrętem.

W żadnym wypadku nie wolno naciskać na potencjometry oraz przekręcać je do oporu w skrajnych położeniach. W trakcie regulacji, gdy nie widać znaczących zmian napięcia należy zaprzestać regulacji celem uniknięcia dojścia do położenia krańcowego i zlokalizować przyczynę rozregulowania się napięcia.

d) Symulacja jazdy taboru .
Symulację jazdy taboru można dokonać omomierzem, przykładając końcówkę „+” do minusa baterii (tylko w przypadku paneli CTI 302-K. Patrz uwagi końcowe) natomiast drugą kocówką dotykamy na czas ok. 1 sek. zaciski, do których podłączone są końcówki „b” i „c” czujnika. Kierunek ustalamy przez przyłożenie drugiej końcówki omomierza do zacisku „b” następnie „c” lub w odwrotnej kolejności. W żadnym wypadku nie wolno przykładać innych obcych napięć na zaciski „b” i „c” . ...powrót

3. Układy bistabilne – MER - 210214

a) Zastosowanie
Zespół ten zawiera w sobie trzy identyczne elementy pamiętające B1, B2 i B3. Są to przerzutniki bistabilne R-S z jednym wejściem wpisującym S, jednym wejściem kasującym R i wyjściem Q. Wejścia przerzutników połączone są z układami rozpoznawania kierunku za pośrednictwem układów diodowych o odpowiedniej konfiguracji.

b) Działanie
Pojawienie się impulsu napięciowego na wejściu S powoduje przejście przerzutnika w stan wzbudzenia tzn. na wyjściu pojawi się napięcie. Wyzerowanie układu następuje po podaniu impulsu napięciowego na wejście R. Wyzerowanie następuje również poprzez zwarcie wyjścia do minusa zasilania ( układ MER 210215).
Układ B1 i B2 spełnia funkcje sterujące ( Qs1 i Qs2 układu sterującego S) natomiast B3 – kontrolne – Qsk układu S. Oznacza to, że B1 i B2 włączają urządzenia ostrzegawcze na przejeździe natomiast B3 nie ma wpływu na włączanie urządzeń na przejeździe.
Wyjścia przerzutników B1, B2 i B3 sterują również układem kontroli równoległości MER-221402 ...powrót

R	S	Q
0	0	Stan ust. poprzednio
0	1	1
1	0	0
1	1	0

UWAGA

Włożenie płytki MER 210214 przy włączonym zasilaniu (co jest niewskazane – wręcz niedozwolone) powoduje ustawienie się przerzutników w stanie losowym ( wysokim lub niskim). Po włożeniu płytki przy wyłączonym zasilaniu i ponownym włączeniu układy powinny zostać wyzerowane (TEORETYCZNIE !)

4. Układ sterujący MER 210215/1

a) Zastosowanie
Układ sterujący S ma jako główne zadanie sterowanie przekaźnikiem włączania świateł sygnalizacji ( WA lub WB), generuje sygnał włączenia sygnału akustycznego (WD) , pośredniczy w wyłączaniu świateł sygnalizatorów czujnikiem wyłączającym (P), pośredniczy w zerowaniu przerzutników bistabilnych po włączeniu zasilania i zdalnym wyłączeniu (ZS, ZK) . Układ MER-210215/1 przeznaczona jest do współpracy z EON-6 a MER-210215/2 z czujnikami ELS-3.

b) Działanie
Układ MER 210215 posiada 8 wejść:

· „P” do podłączenia zestyku czujnika wyłączającego

· „Qs1” do podłączenia wyjść przerzutników sterujących zerowanych czujnikiem wyłączającym

· „Qs2” do podłączenia wyjść przerzutników sterujących zerowanych czujnikiem pośrednim

· „Qk” do podłączenia wyjść przerzutników kontrolnych

· „SRK” do podłączenia napięciowego zewnętrznego sygnału sterującego np. z urz. srk

· „ZK” do podłączenia napięciowego sygnału sterującego zerowania przerzutników kontrolnych

· „ZS” do podłączenia napięciowego sygnału zerującego przerzutniki sterujące

· „OT” do podłączenia zestyku odbiornika obwodu torowego pokrywającego przejazd.

Ponadto każdy układ posiada dwa wyjścia:

· „WS” do podłączenia przekaźnika włączającego światła

· „WD” na którym pojawia się sygnał sterowania urządzeniami akustycznymi.

W układzie MER 210215/1 współpracującym z EON – 6 czynny stan odbiornika (bez taboru) powoduje brak świecenia diody LED „P” natomiast z chwilą pojawienia się taboru w obrębie strefy działania czujnika wyłączającego zaświeca się dioda „P”. W tym momencie następuje:

· wyzerowanie przerzutników sterujących

· wysterowanie układu czasowego opóźnionego na „zwalnianie” o 4,5 sek. Układ ten włącza obwody świateł na przejeździe a zarazem powoduje ich wygaśnięcie po upływie 4,5 sek. od chwili zjazdu ostatniej osi z strefy działania.

· wyłącza sygnał dźwiękowy

Może się zdarzyć, że pociąg zatrzyma się na przejeździe przy „okraczeniu” osiami strefę EON.
W tej sytuacji urządzenia sygnalizacyjne zostaną wyłączone po upływie 4,5 sek. chyba, że przejazd jest wyposażony w izolację przejazdu (OT). ...powrót

5. Układ sterujący CTI-302S

Układ ten zastosowany jest analogicznie jak MER 210215 z tym że współpracuje z czujnikami CTI.
Sposób regulacji jest analogiczny jak CTI-302K. ...powrót

6. Układ kontrolno – sterujący MER 221401

Układ ten zawiera następujące podukłady:

· podukład kontroli równoległości pracy układów bistabilnych

· podukład kontroli przekaźnika kontroli równoległości pracy na zwalnianie

· podukład sterujący pracą migacza

· dwa podukłady sterujące pracą sygnału akustycznego

· dwa podukłady zerowania przerzutników w chwili włączenia napięcia.

Pierwsze dwa podukłady sprawdzają czy aktywne są układy „A” i „B”, czy świecą wszystkie żarówki, – jeżeli nie to po upływie 10 sek. następuje przerwa w obwodzie sterującym zespołem kontrolnym ERP ( gaśnie dioda zielona).

Podukład sterujący pracą migacza składa się z przekaźnika MP oraz układu czasowego. W stanie zasadniczym przekaźnik MP jest odwzbudzony. Po wzbudzeniu przekaźnika WA lub WB podany zostaje minus na wejście zezwalające multiwibratora i multiwibrator generuje sygnał 1 Hz sterujący przekaźnikiem MP. Zestyki rozwierne przekaźników VA i VB umożliwiają wyłączenie migacza przy zdalnym wyłączeniu.

Podukład sterujący pracą sygnału akustycznego składa się między innymi z dwóch przekaźników „DA” i „DB” sterowanych sygnałami „WD” z zespołu S ( poprzez tranzystory).

Podukłady zerowania przekaźników – najbardziej podejrzane układy – są zbudowane na tranzystorach z szeregowym obwodem RC w bazie.

UWAGA!

Jest to układ bardzo czuły!. Wystarczy zwarcie przez dużą oporność np. wilgoć! i przerzutniki zostają wyzerowane pomimo że do przejazdu zbliża się tabor.

Osobiście miałem takie przypadki. Wystarczy dotknąć palcem nóżki tranzystora i efekt jest ten sam. Ba! Wystarczy palący się papieros przybliżyć na odległość 5 cm i następuje zerowanie przerzutników. Jedyną pociechą jest to, że przy zastosowaniu odpowiednich tranzystorów ( z małym współczynnikiem b ) ( w żadnym wypadki BC 147, BC 147B lub BC 147C) można ten efekt troszeczkę zlikwidować. Najlepiej miejsce obok tranzystorów pokryć lakierem izolacyjnym od dołu i góry. Jest to oczywiście sprawa serwisu.

Co najciekawsze – wtedy gdy mają działać – nie działają. Zdarza się, że po załączeniu zasilania układy nie są zerowane.

Sumując : płytka MER 221401 odpowiada pośrednio lub bezpośrednio za:

· działanie dzwonu

· impulsowe świecenie świateł

· prawidłową informację o stanie SSP (powtarzacza)

· zerowaniu przerzutników przy załączaniu zasilania

· czas wstępnego ostrzegania wynoszącego 10 sek.

· wyłączenia świateł zdalnie (przy spełnieniu pewnych warunków)

UWAGA. Płytka ściśle współpracuje z MER 210219 ...powrót

7.Układ kontrolny MER 220219

Zadaniem tego układu jest sprawdzenie pracy przekaźnika kontroli równoległości KR ( płytka MRE 221401.
Z chwilą przyciągnięcia któregokolwiek przekaźnika świateł (Sa lub Sb) przyciąga przekaźnik RK i VR na czas 8 sek. Styk przekaźnika RK steruje pracą układu kontroli równoległości (MER 221401).

Podsumowanie:

Jeżeli SSP „ liczy” usterki a:

· układy kierunkowe bistabilne i sygnałowe działają prawidłowo

· wszystkie żarówki na sygnalizatorach świecą

· zielona dioda w układzie MER 221402 świeci ( jest zachowana równoległość)

to najprawdopodobniej przyczyną usterki jest MER 221401 lub 220219.

Natomiast jeżeli usterki są liczone pomimo że na szlaku nie ma taboru to przyczyny należy szukać przede wszystkim w :

· MER 210220 – często styki przekaźnika MP-6 nie zwierają prawidłowo po przejściu napięcie / kontrola SSP

· MER 221402 – często tranzystory ( szczególnie BC 147) ulegają uszkodzeniu – upływność kolektor / emiter. Obawia się to przez żarzenie się diody LED i chwilowym przyciągnięciu przekaźnika. Czasami jest to bardzo trudne do wykrycia – zresztą tak jak i pierwsza usterka.

· następną usterką może być zwieranie płyt na przejeździe o ile SSP posiada OT

· jedynymi czujnikami mogącymi powodować takie objawy są OT i wyłączający.

· może również występować doziemienie baterii akumulatorów – z obserwacji wynika że większość AMZ traktuje to jako rzecz mało istotną a jest to sprawa bardzo poważna. Doziemiona bateria symuluje usterki różnych obwodów.

UWAGA

Bardzo zdradliwe jest doziemienie dzwonu ( wiem to z własnego przykrego doświadczenia). Może on powodować samoczynne indukowanie się sygnału „W” lub „N” w różnych układach elektroniki (ECT lub CTI).

Oprócz omówionych płytek w szafie znajdują się również płytki:

· MER 210220 – kontroli napięcia sieci ( m innymi zmienia biegunowość żył kontrolnych)

· MER 221402 – układ kontroli równoległości – sterowany przerzutnikami

· MER 210218 – stabilizator 24 V – do zasilania elektroniki (MER)

oraz szereg przekaźników. ...powrót

UWAGI KOŃCOWE

Tylko płytka CTI 302 – K posiada galwaniczne połączenie z minusem baterii. Natomiast płytka CTI 302-S zacisk „ZO” ma wyprowadzony na LZ 80 i LZ 81 gdzie w przypadku płytki MER 210215/1 podłączony jest „OT”.
W żadnym wypadku nie wolno łączyć minusa baterii z tym zaciskiem.
Symulację CTI-302-S przeprowadza się omomierzem podłączając końcówkę plusowa na LZ 80 lub 81 z zaciskiem czujnika .

Zaciski LZ-1 do LZ-20 są przeznaczone do podłączenia żył sygnałowych z czujników układu „A” tor 1.

Zaciski LZ-21 do LZ-40 są przeznaczone do podłączenia żył sygnałowych z czujników układu „B” tor 1.

Zaciski LZ-41 do LZ-80 są przeznaczone do podłączenia żył sygnałowych z czujników układu „A” i „B” tor 2.

Zaciski LZ-81 do 90 są wykorzystywane do współpracy z urządzeniami sterującymi dla toru 1 i tak:

LZ-81 – OT- Sa ( wejście do obwodu torowego obejmującego strefę przejazdu w zespole Sa płytki MER 210215 lub zacisk „ZO” płytki CTI -302S układu „A”.

LZ-82 – OT- Sb ( wejście do obwodu torowego obejmującego strefę przejazdu w zespole Sb płytki MER 210215 lub zacisk „ZO” płytki CTC-302S układu „B”.

LZ-83 – zacisk do sterowania zewnętrznego układu „A”.

LZ-84 – zacisk do sterowania zewnętrznego układu „B”

LZ-85 do LZ-87 – zaciski wejściowe układu SRK-1

LZ-88 do LZ-90 – zaciski wejściowe układu SRK-2

Zaciski LZ-91 do LZ-100 są wykorzystywane do współpracy z urządzeniami sterującymi dla toru 2 w układzie identycznym jak zaciski LZ-81 do LZ-90

Zaciski LZ-101 do LZ-116 są wykorzystywane parami do podłączenia żarówek sygnalizatorów w następującej kolejności:

S1a, S2a, S1b, S2b, S3a, S3b, S4b.

Zaciski LZ-117 i LZ-118 są wykorzystywane do podłączenia minusa dzwonów Dz1 i Dz2 a zaciski LZ-119 i LZ120 do plusa dzwonów Dz1 i Dz2.

Zacisk LZ-141 połączony z cewką przekaźnika KK, jest przeznaczony do kontroli kabla.

Zaciski LZ- 159 i LZ-160 są przeznaczone do podłączenia urządzeń zdalnej kontroli ERP-5000.

Zaciski LZ-181 do LZ-190 wykorzystywane są do zasilania EON ( plus zasilania).

Zaciski LZ-191 do LZ-200 wykorzystywane są do zasilania EON ( minus zasilania). ...powrót

Materiał został opracowany na podstawie różnych „DTR” i czasopism „Automatyka Kolejowa”